Vandaag heb ik afgesproken met Joris
Hij is een Border Collie,
en z’n baasje is een Schaapherder,
deze herder, Joos genaamd, loopt
al zestien jaar dagelijks tussen zijn schapen. 
Op de foto hierboven zie je Joris aan het werk…
”Het is een hele serieuze taak hoor“ zegt Joris trots.
We mogen vandaag een stukje meewandelen en hem
enkele vragen vragen stellen:
Mijn 1 ste vraag aan hem is natuurlijk..
Hoe word je een hond van een herder?
Joris zegt: Ik ben eigenlijk de herder z’n assistent,
Joos heeft nu 2 honden, die andere heet Spot en is
nog in opleiding. Als we pup zijn, leven we het eerste
jaar in de kooi bij de schapen,
zodoende kunnen we wennen aan elkaar!
Het jaar erop, lopen we dagelijks mee met de kudde
zoals Spot nu doet… en dan langzaam leer
je de commando’s en de regels. 
Wat is eigenlijk een schaapherder?
Joris geeft bedachtzaam antwoord,
‘Een schaapherder is iemand die een kudde schapen
hoedt’ hij verteld verder…
“Het hoeden van schapen was van oorsprong een
rendabele manier om van de verder onbruikbare
woeste gronden te profiteren. De kudde bevatte dieren
van verschillende eigenaren. De herder maakt gebruik
van één of meerdere herdershonden.
De kuddes verbleven in de zomer dag en nacht
in het veld. 's Winters was de kudde gehuisvest
in een schaapskooi of potstal”.
Ik heb natuurlijk nog een vraag voor hem:
Wat is een kluutschop, en waar gebruiken ze die voor?
Joris moet hier even goed over na denken
”tja, ik weet ‘t wel hoor, Ik moet even bedenken hoe
ik ‘t makkelijk aan je kan uitleggen”
”De kluutschop is een vernuftig instrument,
dat de herder helpt de kudde bij elkaar te houden.
Aan de voet van de houten stok
bevindt zich een lepelvormige verbreding,
waarmee een aardkluit vrij ver weggeslagen kan worden.
Zo word een afgedwaald schaap gewaarschuwd!”
“Is dat niet de taak van een hond”? vraag ik
”Ja, De herder zet liever hiervoor een hond in, want
als hij een kluit richting ‘t schaap gooit komt de
vacht van de schapen onder zand en
rommel te zitten, en dat is heel lastig scheren” 
“Kijk daar eens, links van je, zie je dat Joris?
“ja, ja ik zie het”
”Even wachten, ik moet even een schaapje terug sturen
naar de kudde, die dwaalt een beetje af”
en weg is Joris al.
Als hij terugkomt verteld hij verder…
“Het zijn zulke schitterende dieren,
echte natuurschapen, volstrekt aangepast
aan de typische omstandigheden van
dit landschap. Alles wat hier loopt,
heb ik geboren zien worden. Dan spreekt het voor
zich dat het mij ook pijn doet de dieren te zien lijden.”
De tegenwoordige kuddes zijn met name bedoeld om
heidevelden te beheren. Regelmatig grazen
voorkomt het vergrassen.
Rendabel is het beroep niet meer,
de schaapsherder is tegenwoordig in dienst
van Landschapsbeheer of een dergelijke instelling.
De kudde verblijft nu anders dan in het verleden
's nachts in de kooi. 
Zijn er nog kuddes met herders in Nederland
te vinden? O, jawel hoor, maar niet zoveel meer:
Ik weet dat er nog een stuk of 17 zijn, o.a te vinden op
-het Molenveld bij Exloo
-het Haaksbergerveen
-de Loenermark bij Loenen
-de Veluwezoom bij Rheden
-de Brunssumerheide in Limburg
Aan het eind gekomen van onze wandeling,
verlaat ik Joris met de woorden.
”Ik ben blij dat ik je heb leren kennen
Je bent een fantastische vriend, tot ziens
en heel erg bedankt voor deze mooie leerzame dag”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten